Ks. prof. dr hab. Jerzy Szymik

Urodzony w Pszowie na Górnym Śląsku, ksiądz, teolog i poeta. Jest profesorem nauk teologicznych, wykłada teologię dogmatyczną.

Po ukończeniu Liceum Ogólnokształcące w Rydułtowach (1972) studiował na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie (1972-1979) jako alumn Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego. Po święceniach prezbiteratu w 1979 roku pracował jako wikariusz (1979-1986) w Siemianowicach Śląskich-Bytkowie i w Chorzowie Batorym.

Ks. prof. dr hab. Jerzy Szymik w latach 1986‒2008 związany z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, gdzie był m.in. kierownikiem Katedry Chrystologii (1997‒2005). Od 2005 roku pracownik Zakładu Teologii Dogmatycznej Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, od 2014 roku Katedry Teologii Dogmatycznej i Duchowości Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego, od 2019 roku Instytutu Nauk Teologicznych Uniwersytetu Śląskiego jako członek Rady Naukowej; od 2007 roku jako profesor zwyczajny. W latach 2004‒2014 członek watykańskiej Międzynarodowej Komisji Teologicznej. Od 2015 roku ks. prof. dr hab. Jerzy Szymik jest członkiem Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk. Od 1991 roku stały współpracownik „Gościa Niedzielnego”.

Profesor nauk teologicznych z pisarskim dorobkiem

Autor przeszło sześćdziesięciu książek naukowych, poetyckich, eseistycznych (ostatnio m.in.: Hilasterion, Katowice 2014; Teologia i my, Katowice 2014; Theologia benedicta, t. I‒III, Katowice 2010‒2015; Poezja i teologia, t. I-III, Katowice 2009-2016; 25 wierszy niezapomnianych w wyborze czytelników, Katowice 2017; Dobre wino, Katowice 2017). Ksiądz Jerzy Szymik jest promotorem wielu doktoratów i magisteriów. Specjalizuje się w chrystologii, metodologii teologii, teologii kultury, teologii J. Ratzingera/Benedykta XVI.

Profesor nauk teologicznych został laureatem wielu nagród, w tym także nagrody „Feniks” w kategorii nauk kościelnych za wydaną przez Księgarnię św. Jacka trylogię Theologia benedicta (2016), tytułu „Książka Roku” Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk w dziedzinie nauk teologicznych także za trylogię Theologia benedicta (2017). Stowarzyszenie Wydawców Katolickich podczas XXVI Targów Wydawców Katolickich odbywających we wrześniu 2021 roku w Warszawie doceniło księdza Jerzego Szymika za naukową i pisarską działalność. W uzasadnieniu zwrócono uwagę na to, że profesor nauk teologicznych m.in. „zgłębia chrystologię, metodologię teologii i teologię kultury, diagnozując z tej perspektywy współczesną cywilizację. Badając teologię i nauczanie Josepha Ratzingera/Benedykta XVI przyczynia się do recepcji jego myśli w Polsce. W opublikowanych tomikach poezji oraz na łamach prasy dzieli się swoimi przemyśleniami z pogranicza teologii i kultury, przyczyniając się do duchowego i kulturalnego ubogacenia czytelników”.

Oprócz tego księdza Jerzego Szymika, profesora nauk teologicznych w 2006 roku odznaczono srebrnym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w 2023 roku przyznano mu Nagrodę Specjalną  Totus Tuus, gdzie Kapituła przyznała Księdzu Profesorowi nagrodę „Za służbę prawdzie o Bogu i człowieku, za urzekającą moc słowa, które przekonują współczesną kulturę, że najpiękniejsze, co mogło się przydarzyć tej ziemi, to chrześcijaństwo”. Ksiądz profesor Jerzy Szymik w swoim życiu i twórczości reprezentuje wartości, które są zgodne z duchem i nauczaniem Jana Pawła II. W tym samym roku został laureatem Nagrody Lux ex Silesia 2023 za swój wyjątkowy wkład w dziedzinę teologii i kultury

Mieszka w Pszowie i Katowicach.

Książki naukowe, eseje i rozmowy

Książki naukowe, eseje i rozmowy

1994

1. 1. W poszukiwaniu teologicznej głębi literatury. Literatura piękna jako locus theologicus, przedm. bp A. Nossol, Księgarnia Św. Jacka, Katowice 1994, ss. 226.
2. 2. Katolicki Uniwersytet Lubelski 75 lat w służbie Bogu i Ojczyźnie. Album jubileuszowej wystawy, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1994, ss. 115 (opracowanie całości tekstu).

1996

3. 3. Problem teologicznego wymiaru dzieła literackiego Czesława Miłosza. Teologia literatury, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1996, ss. 463.

1998

4. 4. Kocham teologię! Dlaczego? Wybór publicystyki, wstęp o. J. Salij, Księgarnia Św. Jacka, Katowice 1998, ss. 189. [wersja e-book: Klub Libenter.pl; wyd. firma Profect Paweł Królak, Lublin 2009]

1999

5. 5. Być dla, czyli myśleć sercem. Z księdzem biskupem Alfonsem Nossolem rozmawia Ksiądz Jerzy Szymik, Księgarnia Św. Jacka, Katowice 1999, ss. 265 (Katowice 2007 – wydanie drugie).
6. 6. Teologia w krainie pepsi-coli. Od teologii-nauki do teologii-mądrości, przedm. bp Alfons Nossol, Biblioteka „Więzi” (tom 114) – seria „Teologia na co dzień”, Warszawa 1999, ss. 116.
7. 7. Zapachy, obrazy, dźwięki. Wybór esejów i rozmów, przedm. abp Józef Życiński, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1999, ss. 292.

2000

8. 8. O cudzie Wcielenia, czyli o tym, że Bogu i człowiekowi cudownie jest być razem, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2000, ss. 56 [wyd. drugie: 2007].

2001

9. 9. Eseje o nadziei, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej „TUM”, Wrocław 2001, ss. 156.
10. 10. Teologia na początek wieku, przedm. Abp Alfons Nossol, Księgarnia św. Jacka – Apostolicum, Katowice – Ząbki 2001, ss. 480.
11. 11. Między ziemią a niebem. Notatki i wiersze z podróży, wstęp K. Solecka, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2001, ss. 208 + XVI str. fotografii.

2002

12. 12. Ciągle tonę i chwytam Jezusa. Z abp. Damianem Zimoniem rozmawiają Alina Petrowa-Wasilewicz i ks. Jerzy Szymik, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2002, ss. 253.
13. 13. Akropol z hołdy, czyli teologia Śląska. 25 rozmów z ks. Jerzym Szymikiem o Śląsku i teologii, o poezji i kapłaństwie, o Pszowie i podróżach, o życiu i naszym świecie…, wstęp: J. Miodek, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2002, ss. 272.

2003

14. 14. Wszystko zjednoczyć w Chrystusie. Teologia, poezja, życie, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej „TUM”, Wrocław 2003, ss. 301.

2004

15. 15. Dziennik pszowski. 44 kartki o ludziach, miejscach, Śląsku i tęsknocie, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2004, ss. 56.
16. 16. Na początku było Słowo. 60 homilii, kazań, konferencji, notatek na ambonę, przedmowa: abp. Józef Życiński, Księgarnia św. Jacka – Apostolicum, Katowice – Ząbki 2004, ss. 262.
17. 17. W światłach Wcielenia. Chrystologia kultury, Księgarnia św. Jacka – Apostolicum, Katowice – Ząbki 2004, ss. 269.

2005

18. 18. Jak Ślązak z Bułgarem, czyli patchwork prowincjonalny, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2005 (współautorka: Alina Petrowa-Wasilewicz), ss. 200.
19. 19. Cień rzeczy duchowych i o nich rozmowy…, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej „TUM”, Wrocław 2005, ss. 322.

2006

20. 20. O teologii dzisiaj. Zadania, piękno, przyszłość, Wydawnictwo „Bernardinum”, Pelplin 2006, ss. 334.
21. 21. Traktat o Bogu Jedynym, Wydawnictwo „Więź”, Warszawa 2006, ss. 216 (współautorstwo fragmentów: K. Najman, K. Solecka) (Dogmatyka, t. 3, red. E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski, s. 15-231).
22. 22. Wędrówki, rekolekcje, blask, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2006, ss. 198.

2007

23. 23. Słowo po stronie życia. 366 myśli pozytywnych, wybór tekstów: K. Najman, M. Sztajner, Wydawnictwo Emmanuel, Katowice 2007, ss. 368.
24. 24. W poszukiwaniu teologicznej głębi literatury. Literatura piękna jako locus theologicus, przedm. bp A. Nossol, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, ss. 226 (wyd. drugie; poszerzone).
25. 25. Miłość, wstęp ks. A. Wuwer, wprowadzenie B. Szymik-Kozaczko, Stowarzyszenie Wychowanków VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Katowicach, Katowice 2007, ss. 26.

2008

26. 26. Teologia. Rozmowa o Bogu i człowieku, przedm. ks. Abp Józef Życiński, Wydawnictwo KUL, Lublin 2008, ss. 366 + CD.
27. 27. Joseph Ratzinger. Filozof, teolog, duszpasterz, słowo wstępne ks. B. Giemza, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2008, ss. 127.

2009

28. 28. Rozmowy (nie)roztropne. Z księdzem profesorem Jerzym Szymikiem o wierze, nadziei i miłości rozmawiają Monika Białek i ks. dr Robert Nęcek, wstępy: ks. abp Józef Życiński, ks. Robert Nęcek, Dom Wydawniczy „Rafael”, Kraków 2009, ss. 176.
29. 29. Poezja i teologia, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2009, ss. 224.

2010

30. 30. Literatura i teologia. Rozmowa i esej. Z ks. Jerzym Szymikiem rozmawia Szymon Hiżycki OSB, „Tyniec”, Wydawnictwo Benedyktynów, Kraków 2010, s. 121.
31. 31. Theologia benedicta, t. 1, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2010, ss. 366.

2011

32. 32. Nie jestem stąd. O chrześcijańskim obliczu twórczości Czesława Miłosza z ks. prof. Jerzym Szymikiem rozmawia Marcin Witan, posłowie: Agnieszka Kosińska, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2011, ss. 213.
33. 33. Teologia na usługach wiary, bliższa życiu… W 30 lat później, przedm. ks. prof. Krzysztof Guzowski, Wydawnictwo KUL, Lublin 2011, ss.172.

2012

34. 34. Chodzi o Boga. Ks. prof. Jerzy Szymik w rozmowie z Dominiką Szczawińską-Ziembą o teologii Benedykta XVI, słowo na początek: abp Damian Zimoń, wstęp: ks. Jarosław Międzybrodzki i Piotr Czakański, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2012, ss. 206.
35. 35. Theology today: Perspectives, Principles and Criteria. Document of International Theological Commission (współautorstwo: P. McPartlan, J. Liesen, S.Th. Bonino, A. Castellano, A. Denaux, T. Ivančić, L. Santedi Kinkupu, S. Butler, Th. Söding, S. del Cura Elena, B. Forte, S. Hon Tai-Fai, Th. Norris, P. Rouhana), Vatican 2012, ss. 38 (wersja włoska: ss. 92; wersja polska: ss. 108).
36. 36. Theologia benedicta, t. 2, Księgarnia św. Jacka. Katowice 2012, ss. 378.

2013

37. 37. Poezja i teologia, t. 2, wstęp: T. Jaklewicz, Wydawnictwo Kurii Metropolitalnej w Katowicach „Gość Niedzielny” – Księgarnia św. Jacka, Katowice 2013, ss. 280.

2014

38. 38. Teologia i my. Wkłady i homilie, eseje i rozmowy z lat 2003-2013 o miłości i kapłaństwie, o kulturze i Śląsku, o naszych czasach, Księgarnia św. Jacka 2014, ss. 287.
39. 39. Sensus fidei. In the life of the Church. Document od International Theological Commission (współautorstwo: P. McPartlan, S.Th. Bonino, S. Butler, J. Lissen, A. Castellano, A. Denaux, T. Ivančić, L. Santedi Kinkupu, Th. Söding), Vatican 2014, ss. 122 (wersja polska: ss. 122).

2015

40. 40. Theologia benedicta, t. 3, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2015, ss. 446.

2016

41. 41. Poezja i teologia, t. 3, wstęp: T. Jaklewicz, Instytut Gość Media, Katowice 2016, ss. 160.

2017

42. 42. Miłosierdzie a sprawiedliwość [współautorstwo: J. Lekan, H. Witczyk, B. Czyżewski, E. Sienkiewicz] (seria Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego: Studia i rozprawy, nr 47), Szczecin 2017. [rozdział: Czym jest miłość? Josepha Ratzingera/Benedykta XVI synteza miłosierdzia i sprawiedliwości, s.89-124].

2018

43. 43. Zachwyt i inne skutki wiary. Od wiersza do traktatu, Teologia Polityczna, Warszawa 2018, ss. 477.

2019

44. 44. Prawda i mądrość. Przewodnik po teologii Benedykta XVI, WAM (seria: Myśl Teologiczna, 96), Kraków 2019, ss. 384.

2022

44. 45. Trylogia Veni, Sancte Spiritus 1-3, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2022.

Książki poetyckie

–1990

1. 1. Uczę się chodzić, Katowice 1988, ss. 78. (nota o Autorze: Zdzisław Zwoźniak).
2. 2. Gwiazdy w filiżance, Chorzów 1989, ss. 36.

1991–2000

3. 3. Zupełnie inaczej, Katowice 1991, ss. 71. (wstęp: Andrzej Babuchowski).
4. 4. Wstęp wolny, Lublin 1992, ss. 53.
5. 5. Ziemia niebieska, Lublin 1994, s. 63.
6. 6. Dotyk źrenicy, Lublin 1997, ss. 208. (słowo wstępne: J. Sochoń).
7. 7. 102 wiersze, Katowice 1997, ss. 202. (W stronę Obietnicy: A. Babuchowski).
8. 8. Estoy aprendiendo a andar, traducción de Witold Wolny, Adaptación y prologo: Cristina Cerezo Silva, Madrid 1998.
9. 9. Śmiech i płacz, Katowice 2000, ss. 220 (posłowie: A. Pethe).

2001–2010

10. 10. Z każdą sekundą jestem bliżej Domu. Wiersze z lat 1976-2000, red. E. Czyżowska, K. Gładysz, M. Jaworska, M. Sztajner, M. Bilski, Kraków 2001, ss. 480 (słowo wstępne: J. Sochoń). [dodruk: 2010]
11. 11. Błękit. 50 wierszy z lat 2000-2002, Katowice 2003, ss. 86 (wstęp: A. Szostek, posłowie: K. Najman). [dodruk: 2005]
12. 12. Największa jest (1 Kor 13, 13). 50 wierszy o miłości, Katowice 2005, ss. 78. [dodruk: 2010]
13. 13. wiersze rodzinne, Warszawa 2006, ss. 51.
14. 14. 33 wiersze przeciwko nicości, Pelplin 2006, ss. 72 (wybór i wprowadzenie K. i M. Soleccy).
15. 15. Cierpliwość Boga. 66 wierszy z lat 2003–2006, Katowice 2006, ss. 115 (dodatek: płyta CD z wierszami w autorskim wyborze i wykonaniu).
16. 16. Dwanaście wierszy. Joseph von Eichendorff w przekładzie ks. Jerzego Szymika, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, ss. 87 (wstęp: A. Nossol).
17. 17. Chwila widzenia / Augenblick des Sehens, tł. von Małgorzata Płoszewska, Peter Oliver Loew, Erhard Brödner, red. R. Ulfik, M. Solecki, M. Płoszewska, B. Zeizinger, Wyd. Kulturverein Zarys e.V. Darmstadt 2008, ss. 129 + spis treści (posłowie: K. i M. Soleccy).
18. 18. Czułość, siła i drżenie. 50 wierszy z lat 2006–2009, Missa de spe i Litania do Matki Boskiej Pszowskiej, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2009, ss. 126.

2014

19. 19. Hilasterion. Wiersze z lat 2009-2014, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2014, ss. 103.

2017

20. 20. Dobre wino. Wiersze z lat 2014–2017, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2017, ss. 83.
21. 21. 25 wierszy niezapomnianych w wyborze czytelników, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2017 (stronice nienumerowane).

2020

22. 22. Ogród, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2020, ss. 190+kilkadziesiąt nienumerowanych.